De gemeenteraad van Achtkarspelen debatteert over de nieuwe Nota Grondbeleid 2026-2029. Het voorstel introduceert situationeel grondbeleid om woningbouw te versnellen en maatschappelijke doelen te bereiken. Maar niet iedereen is overtuigd.
Politiekverslaggever Rijk de Bat
In de raadsvergadering van Achtkarspelen stond de nieuwe Nota Grondbeleid 2026-2029 centraal. Het voorstel van het college om situationeel grondbeleid in te voeren, waarbij per locatie een passende aanpak wordt gekozen, leidde tot een levendig debat. Het doel is om de woningbouw te versnellen en maatschappelijke doelen te realiseren. Daarnaast wordt een jaarlijks budget van €50.000 voorgesteld voor grondzaken, te dekken uit positieve resultaten van toekomstige grondexploitaties.
"Een middel om woningbouw te versnellen"
Hink Speulman van de PvdA toonde zich positief over het voorstel. "Wij als PvdA en GroenLinks hechten veel waarde aan het versnellen van de woningbouw in onze gemeente," benadrukte hij. Speulman ziet het situationele grondbeleid als een effectief middel om dit te bereiken, ondanks de kosten die ermee gemoeid zijn.
Terughoudendheid en Kritische Vragen
Albert van Dijk, een zelfstandig raadslid, uitte zijn zorgen over de mogelijke collectivisering van grond. "Ik ben altijd wat terughoudend als de overheid actief grondbeleid voert," zei hij. Van Dijk vroeg om verduidelijking over de maatschappelijke doelen die met het grondbeleid worden nagestreefd.
Klaas Sietse van der Wal van de ChristenUnie maakte een vergelijking met een bouwvakker en zijn gereedschapskist. "We moeten meters maken," stelde hij. Van der Wal vroeg zich af hoe intensief het college van plan is het nieuwe instrumentarium te gebruiken en benadrukte de noodzaak van een actieplan om de bouwopgave concreet te maken.
Steun en Kritiek
Hinke Spinder van het CDA sprak haar vertrouwen uit in het beleid. "Dit beleid is de toekomst van ons grondbeleid," zei ze. Spinder riep op om interne processen en regelgeving kritisch te blijven volgen en waar nodig te vereenvoudigen.
Wethouder Engbert Van Esch reageerde op de vragen en zorgen vanuit de raad. Hij benadrukte de flexibiliteit van de nota en de mogelijkheid om per situatie het juiste grondbeleid toe te passen. "Het is een nota waar ik blij mee ben, we kunnen alle kanten mee op," aldus Van Esch.
Amendement en Uitstel
Het debat nam een wending toen Albert van Dijk een amendement indiende om het gebruik van onteigening voor natuurontwikkeling uit de nota te schrappen. Dit leidde tot discussie over de rol van de gemeente versus die van de provincie en het rijk. Uiteindelijk besloten meerdere fracties dat er meer tijd nodig is om het amendement te bestuderen, waardoor de besluitvorming werd uitgesteld naar de raadsvergadering van 18 december.
De discussie over de Nota Grondbeleid 2026-2029 toont de complexiteit van het onderwerp en de uiteenlopende meningen binnen de raad. Terwijl sommigen de flexibiliteit en mogelijkheden van het nieuwe beleid omarmen, blijven anderen kritisch en terughoudend. Het vervolg van dit debat belooft dan ook interessant te worden.
Samenvatting van het voorstel
De gemeenteraad van Achtkarspelen overweegt om de nieuwe Nota Grondbeleid 2026-2029 vast te stellen. Dit beleid zou situationeel grondbeleid introduceren, waarbij per locatie een passende aanpak wordt gekozen. Het doel is om woningbouw te versnellen en maatschappelijke doelen te bereiken. De raad moet ook beslissen over een jaarlijks budget van €50.000 voor grondzaken, zoals taxaties en aankoopkosten. Dit bedrag zou worden gedekt uit positieve resultaten van toekomstige grondexploitaties. De nota biedt een strategisch kader voor verantwoord grondbeheer en sluit aan bij de Omgevingswet. De uitvoering van het beleid ligt bij het college, terwijl de raad de kaders vaststelt.
Documenten
-
Analyse van het document
Titel en Samenvatting:
De titel van het voorstel is "Vaststelling nota grondbeleid 2026-2029". Het voorstel beoogt de vaststelling van de Nota Grondbeleid 2026-2029, waarbij wordt gekozen voor een (actief) situationeel grondbeleid. Dit beleid stelt de gemeente in staat om per locatie een passende vorm van grondbeleid te kiezen, met als doel de woningbouw te versnellen en maatschappelijke doelen te verwezenlijken. Daarnaast wordt voorgesteld om een budget van €50.000 beschikbaar te stellen voor algemene kosten van grondzaken, zoals taxaties en aankoopkosten, te dekken uit positieve resultaten van toekomstige grondexploitaties.
Oordeel over de volledigheid:
Het voorstel is redelijk volledig. Het biedt een duidelijke uitleg van de noodzaak voor een nieuwe nota, de gekozen beleidsrichting, en de financiële implicaties. Echter, het mist specifieke details over hoe de participatie van inwoners en andere belanghebbenden in toekomstige projecten zal worden vormgegeven.
Rol van de raad:
De raad heeft de taak om de kaders voor het grondbeleid vast te stellen. Het college is verantwoordelijk voor de uitvoering binnen deze kaders. De raad moet beslissen over de vaststelling van de nota en het beschikbaar stellen van het budget.
Politieke keuzes:
De raad moet kiezen of zij instemt met het voorgestelde (actief) situationeel grondbeleid en het bijbehorende budget. Er moet ook worden besloten of de voorgestelde aanpak aansluit bij de maatschappelijke doelen van de gemeente.
SMART en Inconsistenties:
Het voorstel is deels SMART. Het is specifiek en tijdgebonden, maar mist meetbare doelen en concrete acties. Er zijn geen duidelijke inconsistenties, maar de afwezigheid van meetbare doelen kan een uitdaging vormen bij de evaluatie van het beleid.
Besluit van de raad:
De raad moet besluiten om de Nota Grondbeleid 2026-2029 vast te stellen en het budget van €50.000 goed te keuren.
Participatie:
Er is geen sprake van burgerparticipatie bij het opstellen van de nota, omdat het geen concrete projecten betreft. Dit kan als een gemis worden gezien, aangezien participatie belangrijk is voor draagvlak.
Duurzaamheid:
Duurzaamheid wordt niet expliciet genoemd als relevant onderwerp in het voorstel, hoewel het impliciet een rol kan spelen in de maatschappelijke doelen van de gemeente.
Financiële gevolgen:
De financiële gevolgen zijn beperkt tot het beschikbaar stellen van €50.000 voor algemene kosten van grondzaken. Dit bedrag wordt gedekt uit positieve resultaten van toekomstige grondexploitaties. Er is een risico dat er geen voldoende positief resultaat is, waardoor herbeoordeling van de dekking nodig is.
-
Analyse van het document
Titel en Samenvatting:
Het amendement betreft het agendapunt "Vaststelling nota grondbeleid 2026-2029" en richt zich specifiek op het schrappen van "onteigening voor natuurontwikkeling" uit de nota. Het voorstel beoogt de passage over natuurontwikkeling te verwijderen uit de context van actief situationeel grondbeleid, zoals beschreven op pagina 21 van de nota. Dit amendement is ingediend door Albert van Dijk, een zelfstandig raadslid, en wordt besproken tijdens de raadsvergadering van de gemeente Achtkarspelen op 27 november 2025.
Oordeel over de volledigheid:
Het amendement is specifiek en beperkt zich tot een enkele wijziging in de nota. Het biedt echter geen uitgebreide toelichting of onderbouwing voor de voorgestelde wijziging, wat de volledigheid enigszins beperkt.
Rol van de raad:
De raad moet het amendement beoordelen en beslissen of de voorgestelde wijziging in de nota grondbeleid wordt aangenomen. Dit vereist een afweging van de voor- en nadelen van het schrappen van onteigening voor natuurontwikkeling.
Politieke keuzes:
De raad moet kiezen tussen het behouden van de mogelijkheid tot onteigening voor natuurontwikkeling of het schrappen ervan, wat kan impliceren dat natuurontwikkeling minder prioriteit krijgt in het grondbeleid.
SMART en Inconsistenties:
Het amendement is specifiek en meetbaar in de zin dat het een duidelijke wijziging voorstelt. Het is echter niet tijdgebonden en biedt geen concrete doelen of resultaten, waardoor het niet volledig SMART is. Er zijn geen directe inconsistenties, maar de beperkte toelichting kan leiden tot interpretatieverschillen.
Besluit van de raad:
De raad moet beslissen of het amendement wordt aangenomen, wat zou betekenen dat de passage over onteigening voor natuurontwikkeling uit de nota wordt geschrapt.
Participatie:
Het amendement zelf zegt niets over participatie. Het is onduidelijk of er overleg is geweest met belanghebbenden of de gemeenschap over deze wijziging.
Duurzaamheid:
Duurzaamheid kan een relevant onderwerp zijn, aangezien natuurontwikkeling vaak bijdraagt aan duurzame doelen. Het schrappen van onteigening voor natuurontwikkeling kan implicaties hebben voor de duurzaamheidsambities van de gemeente.
Financiële gevolgen:
Het amendement zelf bespreekt geen financiële gevolgen. Het is onduidelijk of het schrappen van onteigening voor natuurontwikkeling financiële voordelen of nadelen met zich meebrengt, en hoe eventuele kosten of besparingen worden gedekt.
-