De gemeenteraad van Achtkarspelen heeft een motie besproken die de bouw van kleinschalige woonprojecten in elk dorp moet onderzoeken. Dit initiatief, genaamd "Een straatje erbij", is bedoeld om de druk op de woningmarkt te verlichten en biedt hoop voor de meer dan 4.000 woningzoekenden in de gemeente.
Politiekverslaggever Rijk de Bat
Tijdens de raadsvergadering van 10 april 2025 werd de motie "Een straatje erbij in elk dorp" gepresenteerd door Hink Speulman van de PvdA en Tjitske Veenstra van GroenLinks. De motie roept het college op om te onderzoeken waar in de dorpen van Achtkarspelen kleinschalig tot 49 woningen kunnen worden gebouwd. Dit onderzoek moet ook inzicht geven in de termijn waarbinnen gebouwd kan worden en de invloed van netcongestie. De resultaten worden in oktober 2025 verwacht.
Wooncrisis raakt Achtkarspelen
De aanleiding voor de motie is de wooncrisis die ook Achtkarspelen niet ontziet. "Bij de SWA, de grootste aanbieder van huurwoningen in de gemeente, staan meer dan 4.000 mensen ingeschreven als woningzoekende," aldus Speulman. Vooral jongeren en ouderen hebben moeite om een betaalbare en geschikte woning te vinden. De gemiddelde wachttijd voor een woning in de gemeente is opgelopen tot 2,5 jaar, terwijl deze in Friesland zelfs 4,25 jaar bedraagt voor een grondgebonden woning.
Jongeren en Ouderen in de Knel
Karst de Vries, het jongste steunfractielid van de PvdA, schreef onlangs over zijn ervaringen als studerende en thuiswonende jongere in de wooncrisis. Zijn artikel kreeg veel bijval. "Meer dan de helft van de jongeren in Nederland is op zoek naar een betaalbare woning," citeerde Speulman uit een rapport van het Nederlands Jeugdinstituut. Het gebrek aan woonruimte dwingt velen hun levensplannen uit te stellen.
Een straatje erbij: lokale oplossing
Het concept "Een straatje erbij" biedt volgens Speulman perspectief. "Ouderen kunnen verhuizen naar een woning die beter bij hun behoeften past, terwijl jongeren in hun eigen dorp kunnen blijven wonen, dicht bij familie en vrienden." Dit zou de dorpen levendig en toekomstbestendig houden.
Kritische vragen en optimisme
Tijdens het debat werden kritische vragen gesteld over de haalbaarheid en het optimisme van de motie. "Wat voor vertrouwen heeft de heer Speulman in de uitvoering?" vroeg raadslid Van der Wal. Speulman antwoordde: "Als ik geen vertrouwen had in de uitkomst, zou ik hier niet staan. We moeten de mogelijkheden verkennen en als die er zijn, er volledig voor gaan."
Wethouder Bruining benadrukte dat er al veel projecten in voorbereiding zijn en dat er in mei een bijeenkomst wordt georganiseerd om de raad bij te praten over de voortgang. "Vertrouwen komt te voet en gaat te paard," zei hij. "Er is een woningbouwprogramma voor elk dorp en we willen jullie daar graag over informeren."
Motie aangehouden
Uiteindelijk werd besloten de motie aan te houden, in afwachting van de bijeenkomst in mei. "We houden de motie achter de hand," aldus Speulman. "Maar we willen eerst inzicht krijgen in wat er concreet aan plannen zijn en de termijn waarop ze uitvoerbaar zijn."
Met deze motie hopen de indieners niet alleen een bijdrage te leveren aan het oplossen van het woningtekort, maar ook de leefbaarheid en toekomst van de dorpen in Achtkarspelen te versterken.
Samenvatting van het voorstel
De gemeenteraad van Achtkarspelen heeft op 10 april 2025 een motie besproken met het onderwerp "Een straatje erbij in elk dorp". De motie verzoekt het college om te onderzoeken waar in de dorpen van de gemeente kleinschalig tot 49 woningen kunnen worden gebouwd. Daarnaast moet per dorp worden verkend binnen welke termijn er gebouwd kan worden en in hoeverre netcongestie hierop van invloed is. De resultaten moeten uiterlijk in oktober 2025 aan de gemeenteraad worden gepresenteerd. De motie is een reactie op de wooncrisis, die ook Achtkarspelen treft, met meer dan 4.000 woningzoekenden bij de SWA. Vooral jongeren, jongvolwassenen en ouderen hebben moeite om passende en betaalbare woonruimte te vinden. Het concept "een straatje erbij" houdt in dat er kleinschalig wordt gebouwd aan de randen van de bebouwde kom, zoals genoemd in het Hoofdlijnenakkoord, het Regeerprogramma en het Voorontwerp Nota Ruimte van 2024. Hoewel deze aanpak de wooncrisis niet volledig oplost, biedt het wel lokaal perspectief voor woningzoekenden, vooral in een plattelandsgemeente als Achtkarspelen. De motie is ingediend door Hink Speulman van de PvdA en Tjitske Veenstra van GroenLinks.
Documenten
-
Analyse van het document
Titel en Samenvatting
Titel: Een straatje erbij in elk dorp
Samenvatting: De motie verzoekt het college van de gemeente Achtkarspelen om te onderzoeken waar in de dorpen kleinschalig tot 49 woningen kunnen worden gebouwd. Dit moet gebeuren in het kader van het principe 'een straatje erbij', dat kleinschalige woningbouw aan de randen van de bebouwde kom voorstelt. De motie vraagt ook om een verkenning van de bouwtermijnen en de invloed van netcongestie. De gemeenteraad moet uiterlijk in oktober 2025 geïnformeerd worden over de uitkomsten. De motie is een reactie op de wooncrisis, die vooral jongeren en ouderen treft, en streeft naar meer betaalbare woonruimte om de leefbaarheid van de dorpen te behouden.
Oordeel over de volledigheid
De motie is redelijk volledig in zijn opzet. Het identificeert het probleem, stelt een specifieke oplossing voor en vraagt om een tijdige terugkoppeling. Echter, het biedt geen gedetailleerde stappen of methodologie voor het onderzoek.
Rol van de Raad
De raad heeft de rol om het college te verzoeken het onderzoek uit te voeren en om de uitkomsten te evalueren. De raad moet ook beslissen of de motie wordt aangenomen en of de voorgestelde aanpak voldoende is om de wooncrisis aan te pakken.
Politieke Keuzes
De raad moet beslissen of ze de focus willen leggen op kleinschalige woningbouw als oplossing voor de wooncrisis, of dat ze andere strategieën willen overwegen, zoals verdichting of grootschalige uitbreidingen.
SMART en Inconsistenties
De motie is deels SMART: het is specifiek, meetbaar (uitkomsten in oktober 2025), en tijdgebonden. Het is echter minder duidelijk over de haalbaarheid en relevantie, omdat het geen concrete methodologie of criteria voor succes biedt. Er zijn geen duidelijke inconsistenties, maar de haalbaarheid van de bouwplannen in relatie tot netcongestie is een potentieel knelpunt.
Besluit van de Raad
De raad moet besluiten of ze de motie aannemen en het college de opdracht geven om het onderzoek uit te voeren.
Participatie
De motie zegt niets expliciet over participatie van inwoners of andere belanghebbenden in het proces.
Duurzaamheid
Duurzaamheid wordt niet expliciet genoemd, maar kan relevant zijn in de context van kleinschalige bouwprojecten en de impact op de lokale infrastructuur en milieu.
Financiële Gevolgen
De motie geeft geen specifieke financiële gevolgen aan, noch hoe deze gedekt zouden worden. Het onderzoek zelf kan kosten met zich meebrengen, evenals de eventuele bouwprojecten die eruit voortvloeien.
-
Analyse van het document
Titel en Samenvatting:
De motie heet "Een straatje erbij in elk dorp" en is ingediend door de gemeenteraad van Achtkarspelen. Het verzoek aan het college is om te onderzoeken waar in de dorpen kleinschalig tot 49 woningen kunnen worden gebouwd, de bouwtermijnen te verkennen en de invloed van netcongestie te benoemen. De raad wil uiterlijk in oktober 2025 geïnformeerd worden over de uitkomsten. De motie is een reactie op de wooncrisis, die vooral jongeren, jongvolwassenen en ouderen treft. Het doel is om meer geschikte en betaalbare woonruimte te creëren, zodat deze groepen in hun eigen dorp kunnen blijven wonen.
Volledigheid van het Voorstel:
Het voorstel is redelijk volledig in zijn opzet. Het benoemt het probleem, de doelgroep en de gewenste actie. Echter, het mist specifieke details over hoe de onderzoeken uitgevoerd zullen worden en welke criteria gehanteerd worden voor de selectie van bouwlocaties.
Rol van de Raad:
De raad speelt een initiërende en controlerende rol. Ze verzoekt het college om onderzoek te doen en verwacht een terugkoppeling van de resultaten, waarna verdere besluitvorming kan plaatsvinden.
Politieke Keuzes:
De raad moet beslissen of ze prioriteit geven aan kleinschalige woningbouw in elk dorp en hoe ze dit willen balanceren met andere oplossingen voor de wooncrisis, zoals verdichting en grootschalige uitbreidingen.
SMART en Inconsistenties:
Het voorstel is deels SMART: het is specifiek, meetbaar (49 woningen), en tijdgebonden (uiterlijk oktober 2025). Het is echter minder specifiek over de haalbaarheid en de middelen die nodig zijn. Er zijn geen duidelijke inconsistenties, maar de haalbaarheid binnen de gestelde termijn kan een uitdaging zijn.
Besluit van de Raad:
De raad moet besluiten of ze het college de opdracht geven om het onderzoek uit te voeren zoals voorgesteld in de motie.
Participatie:
Het voorstel zegt niets expliciet over participatie van inwoners of andere belanghebbenden in het proces van locatiekeuze en bouwplannen.
Duurzaamheid:
Duurzaamheid wordt niet expliciet genoemd, maar kan relevant zijn bij de keuze van bouwlocaties en -methoden, vooral gezien de invloed van netcongestie.
Financiële Gevolgen:
De motie geeft geen inzicht in de financiële gevolgen of hoe deze gedekt worden. Dit zou een belangrijk aandachtspunt moeten zijn in de verdere uitwerking van het voorstel.
-
Analyse van het document
Titel en Samenvatting:
De titel van de motie is "Een straatje erbij in elk dorp." De motie, ingediend door de PvdA en GroenLinks, stelt voor om in elk dorp binnen de gemeente Achtkarspelen te onderzoeken waar nieuwe woningen kunnen worden gebouwd. Het doel is om meer huizen beschikbaar te maken voor jongeren, zodat zij in hun eigen dorp kunnen blijven wonen. De Jongerenraad Achtkarspelen ondersteunt deze motie en benadrukt het belang van woningbouw voor jongeren.
Oordeel over de volledigheid:
De motie is duidelijk in haar intentie om woningbouw te bevorderen, maar mist specifieke details over hoe het onderzoek uitgevoerd zal worden, welke criteria gehanteerd worden, en hoe de uitvoering gefinancierd zal worden.
Rol van de raad:
De raad moet de motie bespreken en besluiten of zij deze steunt. De raad speelt een cruciale rol in het goedkeuren en mogelijk verder uitwerken van de motie tot een concreet plan.
Politieke keuzes:
De raad moet beslissen of zij prioriteit geeft aan woningbouw voor jongeren en hoe dit zich verhoudt tot andere beleidsdoelen. Er moet ook een keuze gemaakt worden over de verdeling van middelen en de mogelijke impact op bestaande infrastructuur en gemeenschappen.
SMART en Inconsistenties:
De motie is niet volledig SMART (Specifiek, Meetbaar, Acceptabel, Realistisch, Tijdgebonden). Het is specifiek in het doel (woningbouw voor jongeren), maar mist meetbare doelen, een tijdsbestek, en een gedetailleerd plan van aanpak. Er zijn geen duidelijke inconsistenties, maar de uitvoering is nog vaag.
Besluit van de raad:
De raad moet besluiten of zij de motie steunt en, indien goedgekeurd, hoe zij de uitvoering ervan wil vormgeven.
Participatie:
De motie zelf zegt weinig over participatie, maar de steun van de Jongerenraad suggereert dat jongeren betrokken zijn bij het proces. Verdere participatie van dorpsbewoners en andere belanghebbenden zou wenselijk zijn.
Duurzaamheid:
Duurzaamheid wordt niet expliciet genoemd, maar is een relevant onderwerp bij woningbouw. De raad zou kunnen overwegen om duurzaamheidseisen op te nemen in de bouwplannen.
Financiële gevolgen:
De motie geeft geen inzicht in de financiële gevolgen of hoe deze gedekt worden. De raad moet overwegen hoe de kosten van het onderzoek en eventuele bouwprojecten gefinancierd zullen worden.